Probleme met die aanwas van ’n boedel maak die betrokkenheid van ’n kundige noodsaaklik.

Wanneer ’n egpaar skei of een van hulle sterf, kan uitdagings ontstaan met die “aanwasbedeling” – ’n konsep wat dikwels in ’n voorhuwelikse kontrak vervat is, tensy dit spesifiek uitgesluit is.

Die waarde van elkeen se boedel word op hul huweliksdatum vasgestel as ’n “aanvangswaarde”. By egskeiding moet die een met die grootste groei in sy of haar boedel ’n deel daarvan aan die ander party oorbetaal, soos deur die wet vereis.

Dieselfde reëling geld by afsterwe. In egskeiding moet hierdie aanwas-eis oorweeg word wanneer ’n skikkingsooreenkoms opgestel word.

Die aanwas het die grootste impak wanneer een van die eggenote sterf: ’n Aanwas-eis ten gunste van die oorlewende eggenoot word teen die oorledene se boedel ingestel, wat as ’n las beskou word en eers vereffen moet word voordat enige bates soos volgens die testament aan erfgename oorgedra kan word.

Boedelbeplanners moet hierdie eis in likiditeitsberekeninge in ag neem. Indien hulle versuim om dit te doen, kan dit lei tot likwidering van boedelbates wat die erfgename en begunstigdes benadeel.

As elke eggenoot sy of haar boedel aan die oorlewende nalaat, kan die aanwas-eis sonder likiditeitsprobleme vereffen word. Probleme ontstaan wanneer die oorledene ’n deel van die boedel aan ’n derde party nalaat.

Byvoorbeeld, indien ’n paartjie sonder bates trou wat as ’n “beginbalans” sou tel, en die vrou tydens die huwelik geen bates opbou nie terwyl die man groot sakebelange verwerf, kan daar by sy afsterwe byvoorbeeld ’n boedel van R50-miljoen wees.

Indien hy sy boedel aan kinders uit ’n vorige huwelik nalaat, het die weduwee steeds ’n reg op 50 persent van die aanwas, wat ’n eis van R25m tot gevolg het.

Hierdie eis moet vereffen word voor enige bates aan erfgename oorgedra kan word, wat tot ’n likiditeitstekort kan lei.

Alternatiewelik kon hy bepaal het dat die kinders ’n bedrag betaal wat gelykstaande is aan die waarde van die aanwas-eis om hul erfporsie te ontvang. Indien hulle nie in staat is om dit te doen nie, sou die boedel na die weduwee oorgaan.

Lewensversekering kon ook aangewend word om die fondse beskikbaar te stel. Indien ’n eis teen die oorlewende eggenoot ingestel word, kan dit as ’n bate in die boedel beskou word en gebruik word om laste te vereffen.

Enige oorblywende bedrag kan volgens die testament aan erfgename verdeel word.

Die weduwee kan ook gevra word om ’n aanwas-eis, waarvoor voorsiening gemaak moet word, aan die boedel oor te betaal.

Hierdie probleem word vererger indien die oorledene sy bates aan minderjariges in ’n trust nalaat, omdat die Meester vereis dat alle eise ten gunste van die boedel betaal moet word, wat beteken dat ’n kontantbetaling aan die trust gemaak moet word.

Lewensversekering kan gebruik word om die oorledene in staat te stel om die aanwas-eis te vereffen. Hierdie polis word as ’n aftrekking hanteer en vorm nie deel van die boedel nie.